พระพุทธรูปคันธาระ พระพุทธรูปยุคแรกที่ยังหลงเหลือมาถึงปัจจุบัน

พระพุทธรูปคันธาระ ค้นพบที่จามาลการ์ฮี แคว้นคันธาระ ปัจจุบันอยู่ในอาณาเขตของประเทศปากีสถาน

พระพุทธรูปคันธาระ อายุราวคริสต์ศตวรรษที่ 2-3 ในสมัยจักรวรรดิกุษาณะ เช่นเดียวกับศิลปะแบบคันธาระ, กรีก-พุทธ และ กุษาณ พระพุทธรูปองค์นี้สร้างขึ้นโดยอิทธิพลจากศิลปะกรีกโบราณ ปัจจุบันพระพุทธรูปจัดแสดงอยู่ในห้อง ของพิพิธภัณฑ์บริทิช

พระพุทธรูปมีลักษณะแกะสลักจากหิน schist ประทับนั่งโดยสื่อถึงพุทธประวัติครั้น “ทรงหมุนกงล้อแห่งธรรม” เป็นครั้งแรกที่สารนาถ ใกล้กับพาราณสี (ปัจจุบันอยู่ในรัฐอุตตรประเทศ ประเทศอินเดีย)

โดยพระพุทธเจ้าประทับบนอาสนะยกสูงซึ่งด้านหน้ามีรูปบุคคลขนาดเล็ก แสดงพระโพธิสัตว์ประทับเปศวรีปากรีและมีรัศมีบนศีรษะ ประกบด้วยรูปแสดงชายและหญิงขนาดเล็ก เข้าใจว่าเป็นตัวแทนของผู้บริจาคเงินสร้างพระพุทธรูป

ไม่ปรากฏหลักฐานการสร้างรูปเคารพพระพุทธเจ้ามาก่อนคริสต์ศตวรรษที่ 1 ก่อนหน้านั้นพุทธศาสนิกชนบูชาสัญลักษณ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับพระพุทธเจ้า เช่น พระพุทธบาท[4] พระพุทธรูปนี้จึงเป็นหนึ่งในพระพุทธรูปที่เก่าแก่ที่สุดชิ้นหนึ่งที่หลงเหลือมาถึงปัจจุบัน