นิวตรอนช้างแวน คืออะไรนักวิจัยสร้างขึ้นมาเพื่อช่วยวิจัยเรื่องอะไรกันแน่

นิวตรอนช้างแวน มาทำความรู้จักรกัน ว่าสิ่งนี้ช่วยนักวิจัยไทยอย่างไร

นิวตรอนช้างแวน นักวิจัยไทยได้ทำการวิจัยเกี่ยวกับดวงอาทิตย์ผ่านการเดินทางไปยังทวีปแอนตาร์กติกาของ Neutron Monitor โดยใช้เครื่องตรวจชื่อ “ช้างแวน” (Changvan) ที่พัฒนาขึ้นที่มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ซึ่งได้รับการนำไปใช้ในการล่องไปยังทวีปแอนตาร์กติกากับเรือวิจัย “เซว่หลง” (Xue Long) จากสถาบันวิจัยขั้วโลกแห่งจีน การเดินทางนี้เกิดขึ้นในช่วงคาบเกี่ยวฤดูร้อนของปี 2018-2019 และช้างแวนเก็บข้อมูลระดับพลังงานนิวตรอนในช่วง Solar Minimum ของปี 2019

ทำให้ได้ข้อมูลที่พิเศษเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของสเปกตรัมในช่วงดวงอาทิตย์มีกิจกรรมน้อยที่สุด การวิเคราะห์ข้อมูลรวมถึงการเปรียบเทียบกับข้อมูลเดิมจากการเดินทางในช่วงปี 1994-2007 ช่วยยืนยันผลการค้นพบ โดยช้างแวนตรวจวัดนิวตรอนที่มีทั้งจากดวงอาทิตย์และนอกระบบสุริยะ และพบว่าใน Solar Minimum นั้นมีจำนวนนิวตรอนจากนอกระบบสุริยะมากมาย เปรียบเทียบกับ โซล่าแม็กซิมัม ที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงของพลังงานนิวตรอนจากดวงอาทิตย์ นอกจากนี้ เชื่อมั่นว่า

Solar Minimum นั้นไม่มีการสลับขั้วของสนามแม่เหล็ก และช่วยยืนยันผลการวิจัยในช่วงที่ดวงอาทิตย์มีกิจกรรมน้อยที่สุด ทั้งนี้ช้างแวนมีความพิเศษเพราะสามารถระบุถึงการเปลี่ยนแปลงในช่วง Solar Minimum อีกด้วย

ช้างแวน คืออะไร ใครเป็นคนสร้างขึ้นมา?

ช้างแวน เป็นเครื่องตรวจวัดนิวตรอนที่ผลิตโดยทีมนักวิจัย จากภาควิชาฟิสิกส์และวัสดุศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ร่วมกับนักวิจัยจากหลากหลายสถาบัน เพื่อพัฒนาเครื่องตรวจวัดนิวตรอนสำหรับการล่องไปทวีปแอนตาร์กติกา ระหว่างปี 2018-2019 ทีมนักวิจัยนำ “ช้างแวน” ไปสำรวจทวีปแอนตาร์กติกาด้วยเรือสำรวจ “เซว่หลง” จากสถาบันวิจัยขั้วโลกแห่งจีน การตีพิมพ์ผลการวิเคราะห์ข้อมูลที่รวมถึง Solar Minimum ของดวงอาทิตย์ และการตรวจวัดนิวตรอน

จากดวงอาทิตย์และภายนอกระบบสุริยะ ยืนยันถึงความไม่เสถียรของดวงอาทิตย์ในช่วง Solar Minimum ที่ไม่มีการสลับขั้วของสนามแม่เหล็ก การศึกษานี้เพื่อเตรียมความพร้อมในการจัดการกับเหตุการณ์พายุสุริยะที่เป็นไปได้ในช่วง โซล่าแม็กซิมัม ที่อาจมีผลกระทบทางพลังงานและการสื่อสาร

มาทำความารู้จักกับ Solar Minimum กัน

Solar Minimum คือ ช่วงเวลาที่ดวงอาทิตย์มีกิจกรรมน้อยที่สุดในวงจร 11 ปีของมัน ในระหว่าง โลกเย็นลง จำนวนน้อยของเจ็ดเหลี่ยมแม่เหล็กของดวงอาทิตย์ ที่เกี่ยวข้องกับการกำเนิดกิจกรรมแม่เหล็ก จะน้อยลง นอกจากนี้ ดวงอาทิตย์มักมีจำนวนน้อยของลักษณะผิวอื่น ๆ ที่เรียกว่า “sunspots” ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีอุณหภูมิต่ำกว่ารอบๆ และมีมากกว่าปกติใน โซล่าแม็กซิมัม

โลกเย็นลง เป็นส่วนหนึ่งของวงจร 11 ปีของดวงอาทิตย์ ที่เรียกว่า “Solar Cycle” หรือ “Solar Cycle 11-Year ” ในช่วง โลกเย็นลง นักวิจัยมักพบว่าดวงอาทิตย์มีน้อยหรือไม่มี sunspots และนิวตรอนที่มีพลังงานต่ำกว่ามักมีจำนวนเพิ่มขึ้น นอกจากนี้ สนามแม่เหล็กของดวงอาทิตย์มักไม่มีการสลับขั้ว ทำให้เกิด Solar Minimum

โซล่าแม็กซิมัม ก็คือขั้วสูงสุดของ Solar Cycle ซึ่งมีจำนวน sunspots มากที่สุดและกิจกรรมน้อยที่สุดของนิวตรอน โซล่าแม็กซิมัม เป็นช่วงที่ดวงอาทิตย์มีกิจกรรมที่เพิ่มขึ้น ส่งผลให้มี sunspots พายุสุริยะ และกิจกรรมพลังงานต่ำที่มาจากดวงอาทิตย์

สนใจเรื่อง สลาร อวกาศ เรื่องลี้ลับ ติดตามได้ที่ :: สสาร